Granit
Granit, bileşiminde % 10 – 40 arasında kuvars % 30 – 60 arasında alkali feldispat, % 35 kadar mika ve %10 35 arsında koyu renkli mineral bulunduran açık renkli, asidik bileşimli derinlik kayaçlarına denir. Ticari anlamda ise granit, hemen her bileşimde derinlik kayacını içine alan çok geniş bir kayaç grubu için kullanılmaktadır. Piyasada granit , gnays, siyenit, kuvars monzonit, granodiyorit, kuvarslı diyorit, diyorit gibi açık renkli kayaçlara granit terimi ortak bir isim olarak kullanılırken ,gabro, diyabaz, anorzotit ve proksenitlere denilmektedir.
Granit, sert, kristal yapılı minerallerden meydana gelen taneli görünüşlü magmatik derinlik kültesidir. Granit; Plüton içindeki taneler çoğunlukla gözle görülebilir büyüklüktedir. Granitin esas mineralleri feldspatın ortoklas cinsi ile az miktarda plajioklas ve kuvarstır. Ayrıca mika, hornblend, piroksen ve ikinci gruba giren turmalin, apatit, zirkon, grena, manyetit gibi mineraller de bulunabilir.
Granit eski çağlardan bu yana önemli bir malzeme olma niteliğini korumuştur. Özellikle anıt gibi nemlenmeyle dayanıklılığın önemli olduğu yapılarda konstrüksiyonların alt tabakalarında kullanılır. Parçalanmış granit ise beton yapımında, kaya dolgu barajlarda kullanılır.Yapısında feldispat ve % 20 oranında kuvars bulunan granitte ayrıca, muskovit, biolit, piroksen ve hornblend de değişen miktarlarda bulunabilir. Oluşum süreci genellikle ilk önce erimiş mağmanın demir-magnezyum mineralleri ve plagioklas feldispatların kristalleşmesiyle başlar.
Granitler, ihtiva ettikleri minerallerin karakterlerine göre gruplara ayrılırlar. Tanelerin büyüklüğü, her granitte farklıdır. Buna göre , ve denir. Renkleri ise feldispatınkine göre isim alır, fakat kuvars hornblend ve mika miktarı fazla olduğu takdirde, renge tesir ederler; beyaz, açık gri, koyu gri, pembe, kırmızı ve zeytin yeşili gibi adlar alır.
Tipik bir granitin özgül ağırlığı 2.6 2.8 gr/cm, gerçek prozitesi % 0.4 – 1.5 basınç mukavemeti 1600 3300 kg/cm , aşınma mukavemeti 5 8 kg/cm tür. Sertliği ise içindeki minerallere bağlıdır ve 6.5 olarak kabul edilmelidir.
Granitin Kullanım Alanları
Granit, piyasada kırma taş mıcır ve blok taş olmak üzere iki biçimde harcanmaktadır. Kırma taş olarak başlıca yol imalinde ,beton harcı içinkum biçiminde, tren yolu balastı olarak, kuyu çakıllamalarında filtrasyon katmanlarının hazırlanmasında, dalga kıranlarda ve baraj dolu savaklarında kullanılmaktadır. Blok taş olarak çıkartılan granitler ise abide, ağabeyde ve mezartaşlarını imalinde, binalarda esas blukları, kolon ve basamak taşları olrak, yollarda kaldırım taşı ve döşeme taşı olarak değerlendirilmektedir. Kırma taş yapımında granitin çok bariz özelliklerinin olması aranmaz ve şirketçiliği daha kolaydır. Blok taş üretilecek granitlerde ise kayacın yapısal özellikleri çok ehemmiyetlidir.
Yarık, çatlak ve faylanmalara bağlı süreksizlik düzlemlerinin blok imalini etkilemeyecek kadar geniş aralıklı olması veya bunların ikincil minerallerle yeterli sağlamlıkta doldurulmuş olması gerekir. Bir Hayli granit kütlesinde ilksel soğuma veya yüzey eskimesine bağlı olarak eksilen litostatik tazyike karşı ortaya çıkan gevşeme güçlerinin tesiri ile topoğrafik yüzeye paralel çatlak veya yapraklanma sistemleri büyümektedir. Ayrıca granitlerde yanal genişleme özelliği fazla olduğundan, şirket sırasında oluşan boşluklara doğru kayaç genişlemektedir. Buna bağlı olarak yeni çatlaklar büyümekte, sondaj maktapları sıkışmakta veya açılan sondaj delikleri kapanmaktadır. Blok taş yapımında bu özelliklerin de göz önünde bulundurulması gerekmektedir.
Granit Kırma Taşın Özellikleri
Kırma taşta aranan en ehemmiyetli özellikler dayanıklılık ayrılınma,kırılma ve kimyasak tesirlere karşı mukavemet , sertlik yıpranmaya karşı mukavemet ve sağlamlıktır donma çözünmeye karşı mukavemet . Dayanıklılık ve sertlik kırma taşın niteliğini yükseltmesine rağmen, şirket giderlerini oumsuz istikamette etkilemektedir. Ayrıca, kırma taş yapımı girdilerinin en ehemmiyetlilerinden biri nakliye oldukları için kırma taş ocaklarının tüketim alanlarına yakın olması gerekmektedir.
Blok Taşın Özellikleri
Granitin rengi bünyesinde ki kuvars ve feldispat ölçüyü ile hakimiyet edilmeltedir. Genellikle pembemsi gri ile koyu kırmıızı arasında değişen renkler gösteririler. Biyotit ve hornblend oranına bağlı olarak ta renk sarih griden koyu griye kadar değişir. Bu vaziyette feldispat oranı eksileceğinden kırmızı tonun tesiri düşüktür. Labrodorun yanar döner renk vermesi siyah granitler de anortozit yaygın bir özelliktir. İşletilen bir ocakta granitin renk metamorfozunun fazla olmaması, mahsullerin tanıtımı ve pazarlanması bakımından fayda sağlar.
Granit bileşimine giren ana minerallerin sertliklerinin yüksek olması hem ocak yapımı sırasında, hem de kesme , düzenleme, perdahlama ve parlatma harekâtları sırasında maliyeti ehemmiyetli çlçüde yükseltir. Ancak elde edilen mahsullerin tazyik,çarpma ve şınmaya karlşı dayanıklı olması bu dezavantajlarının ortadan kaldırmaktadır.
Blok taş olarak işletilen granitlerin fazla kocaman kristalli olmaması ve kristal boyunun tekdüze dağılımlı olması, mineral kümeleri, yan kayaç parçaları, aplit veya pegmatiti damarları gibi doku bozukluklarının bulunmaması, minerallerinin her tarafta takribî denk oranlarda ayrılmış olması istenir. Gnayslar da ise bantlı yapılar ve bu bantların kıvrımlı yapıları desen oluşturduğundan aranan bir özelliktir.
Granit, volkanik taştır ve yerkabuğunun diplerinde ergiyen mağmanın, milyonlarca sene de ağır bir biçimde kristalize olması, zelzele, aşınmalar neticesinde yeryüzüne çıkmasıdır. Granit ana mineralleri, kuartz ve feldspat ile amfibole, piroksen ve mika gibi ikincil minerallerdir. Bu minerallerin yüzdesel dağılımı ve yoğunluğuna göre granit renkleri oluşmaktadır.
Granit, günümüz yapılarında en fazla seçim edilen malzemedir ve bunun nedenini şöyle sıralamak olasıdır;
• Doğaltaş arasında natürel granit en sert taş grubundandır. Tabiattaki en sert yapı malzemelerindendir. Granit sertlik derecesi 6,5-7 mohstur.
• Granit içinde bulunan başlıca mineral silikat, kuvars ve feldspattır. Silikatlar, limon sitrik asit, sirke, içki eşi gibi sıklıkla mutfaklarımızda bulundurduğumuz asidik maddelere karşı tepkin göstermezler.
• Ultraviole ışınlardan etkilenip renk atmazlar, doku ve rengini her zaman gözetirler, cinsli hava şartına son derece dayanıklıdırlar.
• Granit ısılara ve çizilmelere karşı oldukça yüksek derecede dayanıklıdırlar. Granit mutfak tezgâhı üzerinde rahatlıkla ekmek kesilebilir, sebze de doğranır.
• Granit tüm taşlar içinde en sert ve en mukavemetli olanıdır.
• Granitte bulunan feldisipat en düşük su emişine reelleştirir. %0,03-0,04 Böylece su tezgâhtan sızmaz ayrıca malzeme üzerlerinde kir kalmaz.
• Granit periyodik bakımlar gerektirmez, pakliği arap sabunu ile dahi ovarak yapılabilir ve ilk günkü gibi tekerrür kullanıma hazır gidişata kazanç.
• Granit; öbür taşlarla ve seramikle mukayese ettiğinde üzerindeki cilayı çok daha uzun vakit gözetebilir.
Granit kaplama, granit plakalar, Granit karolar, Granit küptaş,
Granit Mutfak tezgahı, Granit Bordur, Granit Merdiven basamakları,
Granit kaldırım taşları ve granitle alakalı bir hayli mahsul ve hizmetlerimiz mevcuttur.